اصلاح ساختار سازمان غذاودارو در دستور کار قرار گیرد

یادداشتی از دکتر سیاهی/

دکتر محمدرضا سیاهی در یادداشتی که به‌طور اختصاصی برای فن‌سالاران نوشته، در خصوص شرح وظایف ریاست سازمان غذاودارو مطالبی ارزشمند را مطرح کرده است*:

تعارض منافع اصلی، ساختار مأموریت و وظایف سازمان غذاودارو است نه داروساز بودن ریاست سازمان.

گاهاً شنیده می‌شد برای پرهیز از تعارض منافع، فردی کارشناس غیرمرتبط‌ مثلا فارغ‌التحصیل رشته مدیریت، اقتصاد سلامت و یا شیمیست و بدتر از آن، دامپزشک یا پزشک برای سازمان مطرح می‌شد!

هرچند مهارت‌های ادراکی و ارتباطی برای مدیران ارشد اهمیتی بیشتر دارد، اما نمی‌توان از افرادی که تحصیلات پایه همزمان، بیولوژی، بیوشیمی، ایمنولوژی، شیمی ـ فیزیک و فارماکولوژی ندارد، در رأس سازمان غذاودارو استفاده کرد.
اینها در مقررات GMP برای تقبل مسؤل فنی صنایع دارویی و رشته‌های وابسته هم قید شده است.

تنها رشته‌ای که تمامی این دیسیپلین‌های علمی در کوریکولوم آموزشی‌اش وجود دارد، رشته داروسازی است.

اما conflict اصلی در مأموریت‌های متناقض و متضاد سازمان غذاودارو است نه شخص ریاست سازمان.

وقتی سازمان غذاودارو همزمان با مسؤلیت رگولاتوری که خط قرمزش سلامت و ایمنی مردم و اجازه ریلیز دارو به بازار منحصرا پس از تأیید Efficacy ، Safety و Quality است، و به‌عنوان معاون وزیر بهداشت هم مسئولیتی دارد که باید پاسخگوی موجودی بازار باشد، هرکس را هم که در رأس سازمان قرار بدهیم، (به‌رغم این‌که رفع بحران کمبود دارو که ممکن است تبعات اجتماعی و سیاسی در پی آورد)، در اولویت برایش خواهد بود.

بنابراین ریاست سازمان ممکن است مأموریت اصلی را فدای ساکت کردن نسخه به‌دستان برای تهیه داروی نایاب کند و…

عملکرد مسئولان پیشین هم این نقیصه را نشان داده بود.
آن‌ها به پیشواز داروهای وارداتی بی‌کیفیت و احتمالا دامی رفتن وزیر در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی و انعکاس خبر آن در صداوسیما و تأخیر دستور ریکال داروهای بی‌کیفیت پس از عرضه به مردم و مصرف توسط بیماران بی‌پناه را انتخاب کرده بودند!

بالاخره بیمار به داروخانه مراجعه می‌کند و با جوابِ «این قلم را نداریم»، مواجه می‌شود، و آن‌ها نمی‌خواستند این جواب‌ها در داروخانه‌ها شنیده شود ولو به قیمت… !

حالا این داروی بی‌کیفیت بعدا موجب آسیب کلیوی یا کبدی شود یا موجب بیان ژن سرطانی بیمار شود، مهم نبود، متهم اصلی را دیگر نمی‌توانستی پیدا کنی!

✔️نتیجه:
اولویت اول رئیس سازمان غذاودارو، باید اصلاح ساختار سازمان و تصویب اساسنامه و تلاش در جهت استقلال آن باشد.

در هیچ کشوری سازمان‌های مشابه مسؤلیت تهیه و تأمین دارو را عهده‌دار نیستند؛ و به‌جز سلامت و آسیب ندیدن مردم مأموریتی بر عهده نمی‌گیرند.

*استاد دانشگاه داروسازی
دانشگاه تبریز

/انتهای پیام/