یادداشتی از دکتر بابک مصباحی:
اختلال در مکانیسم عرضه و تقاضا (Market Distortion)
قیمتگذاری دستوری دارو که معمولاً کمتر از هزینه واقعی تولید یا واردات است، منجر به عدم تعادل در عرضه و تقاضا میشود. نتیجه آن، بروز کمبودهای مزمن دارویی و ایجاد بازارهای غیررسمی است.
کاهش انگیزه سرمایهگذاری در تولید (Investment Disincentive)
حاشیه سود پایین، مانع جذب سرمایههای داخلی و خارجی به صنعت دارو میشود. این امر به کاهش ظرفیت تولید، فرسودگی تجهیزات، و توقف بهروزرسانی فناوری منجر میگردد.
تأثیر منفی بر نوآوری و تحقیق و توسعه (R&D Stagnation)
در نظامهای دارویی پیشرفته، بخشی از سود حاصل از فروش دارو صرف توسعه داروهای نوین میشود. اما در ایران به دلیل سیاستهای قیمتگذاری سختگیرانه، شرکتها قادر به سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه نیستند و بیشتر در سطح تولید ژنریک باقی میمانند.
قاچاق معکوس و خروج دارو (Parallel Export/Smuggling)
اختلاف شدید قیمت دارو بین ایران و کشورهای منطقه موجب قاچاق معکوس میشود. این پدیده نه تنها منابع یارانهای کشور را هدر میدهد بلکه به کمبود داخلی هم دامن میزند.
بار مالی سنگین بر دولت (Fiscal Burden)
یارانههای دارویی بخشی بزرگ از بودجه سلامت را به خود اختصاص میدهند. این روند پایداری مالی نظام سلامت را تهدید کرده و منابع را از بخشهای پیشگیرانه یا توسعه زیرساختهای درمانی منحرف میسازد.
کاهش کیفیت و ایمنی دارو (Quality & Safety Risks)
فشار ناشی از پایین بودن قیمت، برخی تولیدکنندگان را به سمت استفاده از مواد اولیه ارزانتر و کاهش هزینههای کنترل کیفی سوق میدهد. این امر خطر تهدید سلامت عمومی را افزایش میدهد.
افزایش هزینههای غیرمستقیم برای بیماران (Hidden Costs)
کمبود دارو و شکلگیری بازار سیاه موجب میشود بیماران دارو را با قیمت چندین برابر واقعی تهیه کنند. در نتیجه، سیاست ارزانی که در ظاهر به نفع مردم است، عملاً منجر به افزایش هزینه نهایی بیماران میشود.
/انتهای پیام/