برای بهبود ساختار هیئت‌مدیره در شرکت‌های دولتی/
نوشتاری از دکتر صادق جباری*: شرکت‌های دولتی در اقتصاد ایران نقشی محوری داشته و بخشی قابل توجه از تولید و خدمات را بر عهده دارند. اما یکی از چالش‌های اساسی این شرکت‌ها، ساختار هیئت‌مدیره آن‌ها است، جایی که اعضا به‌جای ایفای نقش واقعی، اغلب حالت فرمایشی دارند.
تشریح مشکل
در بسیاری از شرکت‌های دولتی، اعضای هیئت‌مدیره به دلیل فشارهای سیاسی، عدم استقلال در تصمیم‌گیری، و ضعف سازوکارهای نظارتی، عملاً نقشی فعال پیدا نمی‌کنند!
این وضعیت موجب می‌شود که گاهی تصمیمات مهم و راهبردی، تحت تأثیر دیدگاه‌های محدود و غیر چالشی قرار گیرد.
نتایج عدم وجود چالش
مشخص است که نتیجه‌ای جز کاهش خلاقیت و نوآوری در شرکت ندارد. برای همین است که شرکت از رقابت با بخش خصوصی و حتی شرکت‌های مشابه دولتی در می‌ماند و در بلندمدت هم از نظر عملکردی افت خواهد کرد.
این موضوع به‌ویژه در شرایط اقتصادی پیچیده کنونی، می‌تواند نتیجه‌ای بد‌تر (و ای‌بسا خطرناک) هم در پی آورد.
راهکار چیست؟
برای اصلاح این وضعیت، لازم است ابتدا سازوکارهای انتخاب و نظارت بر اعضای هیئت‌مدیره شفاف‌تر و مستقل‌تر شود.
همچنین باید از طریق دوره‌های آموزشی و تقویت فرهنگ سازمانی، اعضا را به ایفای نقشی فعال تشویق کرد.
ایجاد مکانیسم‌های تشویقی برای بحث و نقد سازنده نیز می‌تواند مؤثر باشد.
مثال‌ها و شواهد
تجربیات بین‌المللی نشان می‌دهد شرکت‌هایی که هیئت‌مدیره‌های مستقل و توانمند دارند، در شرایط مختلف هم از توانایی بالاتری بهره‌مند بوده و قدرت تصمیم‌سازی و نوآوری‌شان هم بیشتر خواهد بود.
در ایران نیز، اگر این الگو را در شرکت‌های دولتی پیاده کنیم، می‌توانیم به بهبودی چشمگیر دست یابیم.
*رئیس هیات مدیره شرکت داروسازی اسوه
/انتهای پیام/
