نسبت‌های فساد اداری و صنعت داروسازی/
مهندس رضا عباس‌خان: شاید کلمه فساد اداری، زیاد به گوش‌تان خورده باشد. فساد در روابط اداری و سیستماتیک معمولا ناشی از عواملی متعدد است که دو عامل مهم آن، بی‌ثباتی مدیریت و دیگری در نظر گرفتن منافع و رجحان دادن تقاضاهای شخصی بر منافع عمومی است. گاهی اوقات افرادی که در سازمان احساس قدرت بدون نظارت دارند، و یا بعضا خودشان مسئول کنترل فساد هستند، بنا به دلایلی مرتکب این عمل ناخوشایند می‌شوند که در این مطلب، اشاره‌ای گذرا به تبعات و اثرات آن در صنعت داروسازی می‌کنیم.
***
همگان نیک می‌بینیم که بخشی بزرگ از این رخدادها در قالب لاپوشانی حقایق رخ می‌دهد. مثلا مسئول ارشد کشور به‌تازگی از یک گزارش دولتی، با عنوان پوچ و بی‌محتوا یاد کرد! یا همگان خوب می‌دانند که وقتی دولتی از یک جناح فکری در انتخابات، جای آن جناح دیگر را می‌گیرد، با دانش و بی‌دانش، افراد و بدنه مدیریتی همگی جابه‌جا می‌شوند و نظام اداری رسما قالب تهی می‌کند! لابد عبارت “انتصابات اتوبوسی” را شنیده‌اید!؟ این مفهومی از همان چیزی است که پیش‌تر گفته شد. اتفاقا یکی از نمایندگان مجلس در دوره‌ای از استیلای یک جناح، دقیقا همین کار را با یک شرکت داروسازی می‌کرد! چهل نفر سوار اتوبوس وارد شرکت می‌شدند و مدیرعامل نگون‌بخت ناچار بود تن به خواست نادرست و فاسدانه نماینده‌ی نامحترم بدهد! از حراست و بازرسی و غیره و ذالک هم اثری نبود! لابد مواردی مشابه از دست در جاهایی دیگر هم بوده و برای دیگرانی هم اتفاق افتاده است!
***
بدین ترتیب و با وجود مراکز متعدد نظارتی، هنوز اتفاقی در خور، در این موارد نیفتاده و آمار بالای فسادهای مالی -که هر از گاهی یکی دو تایش آشکار می‌شود- گویای وضعی است که گویا درست‌شدنی نیست!
آن روش‌های انتصابی که اول گفتیم تمامی ایده‌ها و نظریه‌های دولت‌های قبل را به گنجه رهنمون می‌کند و دولت جدید -حداقل- برای پر کردن خلای مدیریتی، دو سالی زمان لازم دارد تا سوار بر مصدر شود و…؛ این دومی هم که بیان شد ای‌بسا از تحریم‌های فلج‌کننده غرب، آثار و عوارضی بیشتر و شدیدتر بر جای می‌گذارد!
***
برگردیم به شاخه خودمان، صنعت داروی کشور. فساد اداری در صنعت داروسازی می‌تواند عواقبی جدی برای سلامت عمومی و اقتصاد کشور در پی آورد. برای مقابله با این اتفاق‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- تقویت نظارت و شفافیت:
الف: ایجاد سامانه‌های الکترونیکی- استفاده از سیستم‌های دیجیتال برای ثبت و پیگیری فرآیندها به منظور کاهش دخالت‌های انسانی و افزایش شفافیت.
ب: گزارش‌دهی عمومی- انتشار اطلاعات مربوط به تأمین مالی، هزینه‌ها و قراردادها به‌صورت عمومی و آشکار.
۲-آموزش و فرهنگ‌سازی:
الف: آموزش کارکنان- برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارکنان در زمینه اخلاق حرفه‌ای و تبعات و اثراتی که فساد بر جای می‌گذارد و در حلقه‌های بعدتر دامن خود ایشان را می‌گیرد.
ب: ترویج فرهنگ پاسخگویی- ایجاد فضایی که در آن کارکنان به راحتی بتوانند تخلفات را گزارش دهند و…
3- تقویت قوانین و مقررات
الف: بازنگری در قوانین موجود- اصلاح یا ایجاد قوانین جدید برای جلوگیری از فساد و تسهیل فرآیندهای قانونی.
ب: وضع مجازات‌های سختگیرانه- تعیین مجازات‌های سنگین برای متخلفان به منظور بازدارندگی.
۴- تقویت همکاری‌های بین‌المللی
همکاری با سازمان‌های بین‌المللی- بهره‌گیری از تجارب کشورهای دیگر در مبارزه با فساد و پیاده‌سازی بهترین شیوه‌ها.
5- ایجاد کمیته‌های مستقل
تشکیل کمیته‌های نظارتی- ایجاد نهادهایی مستقل برای نظارت بر فرآیندها و بررسی شکایات مربوط به فساد.
6- فناوری اطلاعات
استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین- ثبت و پیگیری اطلاعات مربوط به تأمین دارو و توزیع آن به منظور جلوگیری از تقلب.
7-کار فرهنگی
مبارزه با فساد اداری در صنعت داروسازی نیازمند یک رویکرد جامع و هدفمند و چند جانبه است. با تقویت نظارت، آموزش، اصلاح قوانین و استفاده از فناوری‌های نوین، بله که می‌توان به بهبود وضعیت موجود کمک کرد؛ اما این کافی نیست. گاهی هم بیداری دل‌ها بهتر جواب می‌دهد. می‌توان کارهای فرهنگی را تقویت کرد و…
نظام اداری ما هرچه زودتر برای پاکسازی‌ها اقدام کند، زودتر می‌تواند به این فضای نادرستی که بر فرهنگ عمومی سایه افکنده، و همه را تشنه درآمدهای اضافی -و حتی نامشروع- کرده غلبه کند.
بخشی از این فرهنگ، مربوط به زیست ایرانی نیست، و وارداتی است! می‌توان کنترلش کرد و بخش خطرناک آن را به‌ویژه از این زندگی‌های تجملی و قلابی دور انداخت. باید زیست ساده و درست را جا انداخت، و قدر نیاز را دانست نه بیشتر. باید دوباره به نان حلال و کردار درست و اخلاق خوب سوق داد. باید…؛ البته باید اول هم از خود شروع کنیم و واعظ غیرمتعظ هم نبود.
به امید روزهای روشن‌تر برای ایران عزیزمان.
/انتهای پیام/
