نگاهی به جریان مواد موثره دارویی (APIs)/
دکتر حبیب‌الله افشنگ: وقتی برای سردرد مسکن می‌خورید یا برای عفونت باکتریایی آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنید، احتمالاً دارید به خود قرص فکر می‌کنید، نه به علم پیچیده پشت آن.
بله! اما در هر دارویی یک قهرمان گمنام پنهان است: ماده موثره دارویی (API). APIها که اغلب “قلب” یک دارو نامیده می‌شوند، ترکیباتی شیمیایی هستند که باعث اثربخشی داروها می‌شوند.
این مقاله پرده صنعت API چند میلیارد دلاری را کنار می‌زند و نشان می‌دهد که این پدیده چگونه سلامت جهانی را شکل می‌دهد، به اقتصادها سوخت می‌رساند و روزانه میلیاردها زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مواد موثره دارویی چیست و چرا اهمیت دارد؟
یک بیسکویت شکلاتی کشمشی را تصور کنید. آرد، شکر و کره، مواد پایه آن را تشکیل می‌دهند، اما شکلات کشمشی آن را خاص می‌کند. به طور مشابه، API ها “شکلات کشمشی” داروها هستند؛ اجزای فعالی که اثرات درمانی را ارائه می دهند.
یک مثال، یک قرص داریم به‌نام پاراستامول، API (پاراستامول) که درد و تب را تسکین می‌بخشد، در حالی که بقیه قرص (“مواد جانبی”) به عنوان یک حامل و… عمل می‌کند.
مواد موثره دارویی، پایه و اساس تمام پزشکی مدرن هستند. بدون آن‌ها، هیچ واکسنی، انسولین برای بیماران دیابتی یا شیمی درمانی برای بیماران سرطانی وجود نخواهد داشت.
- بازارش چیست!؟
بازار جهانی API در سال ۲۰۲۳، رقمی بالغ بر ۲۱۶.۵ میلیارد دلار ارزش داشت و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸ به ۳۰۶ میلیارد دلار برسد که سالانه ۶.۲٪ رشد می‌کند که ناشی از افزایش بیماری‌های مزمن و تقاضا برای داروهای ژنریک است.
بازار API جهانی: بر اساس اعداد
صنعت API یک نیروگاه ژئوپلیتیکی و اقتصادی است. در اینجا یک تصویر فوری ارائه می‌دهیم:
– آسیا بر تولید مسلط است: چین و هند ۶۰-۷۰٪ از APIهای جهان (IBEF) را تامین می‌کنند. حالیا که اروپا و ایالات متحده با اتکا به واردات ۲۰ درصد سهم دارند.
– قانون APIهای عمومی: ۸۰٪ از APIهای تولید شده در سطح جهان برای داروهای ژنریک هستند که ۸۰-۸۵٪ کمتر از نسخه‌های مارک‌دار (برند) قیمت دارند.
– کووید۱۹ در کانون توجه: در طول همه‌گیری، تقاضای API برای داروهای ضد ویروسی مانند رمدسیویر تا ۳۰۰ درصد افزایش یافت و آسیب‌پذیری‌های زنجیره تامین را آشکار کرد.
غول‌های دنیای API: شرکت‌ها و ملت‌ها
بخش API توسط شرکت‌های بزرگ و استراتژی‌های ملی شکل می‌گیرد. بیایید با بازیگران کلیدی‌اش آشنا شویم:
نیروهای شرکتی
۱. داروسازی فایزر (ایالات متحده): فایزر که برای واکسن‌های کووید۱۹ شناخته می‌شود، همچنین یکی از تولیدکنندگان برتر API است. درآمد ۱۰۰ میلیارد دلاری آن در سال ۲۰۲۲ شامل APIهایی برای سرطان‌شناسی و بیماری‌های نادر بود.
۲. داروسازی تِوا (اسرائیل): بزرگ‌ترین سازنده ژنریکال در جهان، این شرکت APIها را برای یک در ۷ نسخه ایالات متحده ارائه می‌کند.
۳. داروسازی سان‌فارما (هند): این شرکت ۵.۵ میلیارد دلاری API برای داروهای پوست، قلب و اعصاب تولید کرده، و به بیش از ۱۰۰ کشور صادر می‌کند.
۴. داروسازی ژیجیانگ هیسون (چین): صادرات هیسون که در سال ۲۰۲۳ پیشرو در آنتی‌بیوتیک‌ها و ضدسرطان است، ۱۵ درصد هم رشد کرده که نشان‌دهنده‌ی ردپای در حال گسترش چین است.
قهرمانان ملی
– هند: صادرات API هند به ۲۰.۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ رسید. مراکز کلیدی مانند حیدرآباد میزبان بیش از ۵۰۰ سازنده API هستند.
– چین: ۴۰٪ از APIهای جهانی را با امکاناتی گسترده در شیجیاژوانگ و ژیجیانگ تولید می‌کند. پس از کووید، چین ۱.۲ میلیارد دلار برای ارتقای زیرساخت‌های API سرمایه‌گذاری کرد.
– آلمان: خانه غول‌هایی مانند BASF و Merck KGaA، آلمان در APIهای بیولوژیکی با ارزش بالا برتری دارد که می‌تواند تا ۲۰۰۰ دلار در هر گرم قیمت پیدا کند.
چالش‌ها و نوآوری‌ها: راه پیش رو
صنعت API بدون مانع نیست. اختلالات زنجیره تامین در طول کووید۱۹ باعث شد که بیمارستان‌ها به‌دنبال وسایل ضروری باشند. در سال ۲۰۲۱، ایالات متحده با کمبود ۲۰ درصدی APIهای حیاتی مانند هپارین مواجه شد. در همین حال، نگرانی‌های زیست‌محیطی وجود دارد: تولید یک کیلوگرم مواد موثره دارویی ۵۰-۱۰۰ کیلوگرم زباله تولید می‌کند.
برای انطباق:
– تولید مجدد : ایالات متحده ۸۰۰ میلیون دلار تحت قانون خاصی (به‌نام CARES) برای تقویت تولید داخلی API اختصاص داد.
– آغوش شیمی سبز: فایزر ضایعات حلال را تا ۶۵ درصد در کارخانه API خود در ایرلند کاهش داد.
– سرمایه‌گذاری در بیولوژیک: APIهای داروهایی مانند Humira (برای آرتریت) اکنون ۲۵٪ از بازار را تشکیل می‌دهند که از ۱۵٪ در سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است.
مواد موثره دارویی و شما: یک نیروی خاموش در زندگی روزمره
در هر ثانیه ۳۰ هزار قرص حاوی API در سراسر جهان مصرف می‌شود. از سلامت روان (به‌عنوان مثال، سرترالین برای افسردگی) تا شرایط مزمن (مثلاً متفورمین برای دیابت)، APIها به آرامی زندگی را نجات می‌دهند.
مرز بعدی پزشکی، شخصی‌سازی شدن است: APIهای متناسب با DNA شما می‌توانند بیماری‌هایی مانند سرطان را به‌طوری موثرتر درمان کنند.
نتیجه‌گیری: آینده APIها
با افزایش سن جمعیت و مراقبت‌های بهداشتی جهان، APIها ضروری باقی خواهند ماند. شرکت‌هایی که به‌طور پایدار نوآوری می‌کنند -مانند آزمایشگاه‌های دکتر ردی، که هزینه‌های تولید API را با استفاده از هوش مصنوعی تا ۴۰ درصد کاهش داد- رهبری هزینه‌ها را بر عهده خواهند داشت.
برای عموم مردم، درک APIها به معنای قدردانی از علم نامرئی است که ما را سالم نگه می دارد. به هر حال، پشت هر قرص، داستانی از همکاری جهانی، فناوری پیشرفته و نبوغ انسانی وجود دارد.
/انتهای پیام/
