مروری بر مهم‌ترین اتفاقات و اخبار دارو و سلامت در سال 1403/
دکتر مسعود کیهان: از سلسله اتفاقاتی که در سال 1402 بر سر صنعت داروی کشور آمد، می‌شد پیش‌بینی کرد که سال 1403 سالی سخت برای صنعت دارو و نظام سلامت کشور باشد. هر چه بود، این سال سخت هم به پایان رسید. در این سال از تغییر دولت و به تبع آن تغییر وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذاودارو گرفته تا زخم کهنه نقدینگی و مشکلات تخصیص ارز و از گرانی دارو و فشار مضاعف بر بیماران گرفته تا تحریم بخشی از صنعت توسط بخشی از زنجیره نظام سلامت، نشان از درد مزمن صنعت دارو داشت و…
تغییر دولت، وزیر و تیم مدیریتی وزارت بهداشت
روز 31 امردادماه 1403 نمایندگان مجلس شورای اسلامی به محمدرضا ظفرقندی وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رای اعتماد دادند. بعد از انتخاب دکتر ظفرقندی، علیرضا رئیسی که در دوره بهرام عین‌اللهی از وزارتخانه رفت، با حکم ظفرقندی دوباره بازگشت. بعد از چند ماه از شروع کار دکتر ظفرقندی در وزارت بهداشت، وی در حکمی، مهدی پیرصالحی را به‌عنوان معاون وزیر و رئیس سازمان غذاودارو منصوب کرد. دکتر پیرصالحی نیز اکبر عبداللهی‌اصل را به سمت سرپرست اداره کل امور دارو و مواد تحت کنترل منصوب کرد.
تلاش برای حل مشکلات صنعت در دولت جدید
در آغازین روزهای دولت چهاردهم، در شرایط بغرنج صنعت دارو، رئیس‌جمهوری و وزیر بهداشت در چندین صحبت و مصاحبه اعلام کردند که برای پرداخت بدهی‌های دولت به بیمه‌ها و تامین ارز مورد نیاز دارو، اجازه برداشت از صندوق ذخیره ارزی اخذ شده است. ظفرقندی، در همین خصوص گفت: بدو ورود به وزارتخانه، مجموعه دانشگاه‌ها، با بدهی ۹۷ هزار میلیارد تومانی مواجه بودند. با پیگیری‌های صورت‌گرفته و موافقت مقام رهبری، حدود یک میلیارد دلار از صندوق ذخیره ارزی به بخش سلامت اختصاص یافت.
رفت و برگشت تغییر قیمت ارز ترجیحی
دیگر موضوع مهمی که امسال سر و صدای زیادی ایجاد کرد و موجب نگرانی شد، تغییر ارز ترجیحی کالاهای اساسی و دارو بود. در آذرماه اعلام شد در بودجه سال 1404 ارز ترجیحی کالاهای اساسی و دارو از 28500 تومان به 38500 تومان تغییر خواهد یافت. بعد از طرح این موضوع بود که نگرانی‌ها در خصوص افزایش مجدد قیمت دارو و تجهیزات پزشکی در سال آینده را تشدید کرد. مدت طولانی بحث در خصوص اثرات این افزایش نرخ ارز بر قیمت دارو و سلامت مردم ادامه داشت تا اینکه در میانه‌های اسفند، مقامات دولتی از منتفی شدن افزایش قیمت ارز ترجیهی از 28500 به 38500 تومان در سال 1404 خبر دادند.
موضوع دیگر، حذف ارز 4200 تومانی و تغییر آن به ارز به ۲۸۵۰۰ تومانی بود که رئیس سازمان غذاودارو در این خصوص هشدار داد که با این اتفاق و نداشتن برنامه جبرانی، قیمت تجهیزات پزشکی در سال 1404 تا ۷ برابر افزایش خواهد یافت. برای جلوگیری از افزایش پرداختی از جیب بیماران، به ۳۵ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است.
افزایش قیمت به دارو رسید
بعد از نوسانات قیمت ارز و مشکلات شرکت‌های داروسازی، سازمان غذاودارو چاره را در تایید افزایش قیمت داروهایی دید که تولیدشان زیان‌ده بود یا سودی قابل ملاحظه نداشت. وزیر بهدشت در توضیح این افزایش قیمت‌ها گفت: دارو در روند نوسان نرخ ارز تحت تاثیر قرار می‌گیرد و قیمت آن تغییراتی می‌کند. رئیس سازمان غذاودارو نیز افزود: چاره ای جز این نبوده و برای خروج از زیان باید این افزایش قیمت‌ها اعمال می‌شده. ضمن اینکه اگر این اتفاق نمی‌افتاد شاهد عدم تولید و کمبودهایی شدیدتر در بازار می‌شدیم.
در همین خصوص خبرگزاری دولتی ایرنا در گزارشی به نقل از هادی احمدی، عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران نوشت: گاهی از هر ۱۰ مشتری داروخانه، ۳ نفر با دیدن قیمت، از خرید منصرف می‌شوند!
فشار مطالبات، کار را به تحریم کشاند
اواخر بهمن ماه خبر تحریم خرید دارو از تی‌پی‌کو توسط انجمن داروسازان ایران منتشر شد. انجمن داروسازان بدعهدی و رفتار غیر مسئولانه سازمان تأمین اجتماعی در پرداخت مطالبات داروخانه‌ها را دلیل این تصمیم عنوان کرد. در پی این اقدام و واکنش تی‌پی‌کو، جلساتی برای حل این مشکل برگزار شد و در نهایت با پرداخت بخشی از مطالبات به داروخانه ها و توافقات صورت گرفته، این تحریم به حالت تعلیق درآمد.
بودجه ۳۰ همتی برای پزشکی‌خانواده در ۱۴۰۴
در اولین روزهای آخرین ماه سال هم خبری مهم در خصوص بودجه برنامه پزشکی خانواده منتشر شد. علی جعفریان، مشاور عالی وزیر درباره آخرین وضعیت بودجه برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع برای اجرا در سال آینده، اظهار کرد: بودجه برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع نهایی نشده و در انتظار تصمیم مجلس در ارتباط با بودجه این برنامه هستیم. مبلغ ۳۰ هزار میلیارد تومان (همت) در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ برای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع در نظر گرفته شده که نسبت به گذشته به مقدار اندکی افزایش می‌یابد. وی با اشاره به بودجه برنامه پزشکی خانواده در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ افزود: اگر همین ۳۰ هزار میلیارد تومان برای برنامه پزشکی خانواده در نظر گرفته شود، این برنامه قابل اجرا در سراسر کشور نخواهد بود و تنها می‌توان برنامه را در برخی نقاط کشور با یک الگوی خاص اجرا کرد.
اعلام خبر آغاز فروش اینترنتی دارو از بهار ۱۴۰۴
سعید کاظمی، مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات سازمان غذاودارو گفت: اصلاحات جدید آئین‌نامه فروش اینترنتی دارو در حال انجام است و این طرح از بهار ۱۴۰۴ به‌طور سراسری اجرا خواهد شد .با آغاز اجرای سراسری این طرح، دسترسی عموم مردم به دارو تسهیل خواهد شد و خدمات دارویی در بستر فضای مجازی گسترش خواهد یافت. اصلاحات اعمال‌شده در آئین‌نامه جدید، زمینه‌ساز اجرای سریع‌تر و کارآمدتر این طرح در سطح کشور خواهد بود.
پرداخت بخشی از مطالبات داروخانه‌ها
اواسط اسفندماه، دکتر ظفرقندی، در حاشیه جلسه شورای عالی بیمه سلامت از پرداخت بخشی عمده از مطالبات داروخانه‌ها خبر داد و گفت: از طریق بودجه ۳۰۰ میلیون دلاری که از صندوق ملی توسعه دریافت شده، ۵۹ درصد مطالبات شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی پرداخت شده است.
مهدی پیرصالحی رئیس سازمان غذاودارو هم در ادامه اعلام کرد: از این پس، یارانه دارو برای دسترسی بیماران و جلوگیری از مشکلات ناشی از عدم پرداخت مطالبات داروخانه‌ها از سوی بیمه‌ها مستقیم در اختیار وزارت بهداشت قرار می‌گیرد.
میانه اسفند محمدمهدی ناصحی، مدیرعامل بیمه سلامت ایران گفت: حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان بابت مطالبات داروخانه‌ها از ابتدای سال جاری تا پایان آذرماه پرداخت شده، و بدهی مربوط به ماه‌های دی و بهمن نیز در حال انجام است.
پیش از این هادی احمدی، مدیر روابط‌عمومی انجمن داروسازان ایران از اوضاع نامساعد داروخانه‌داران خبر داده و گفته بود: اکنون داروخانه‌ها ۴ هزار میلیارد تومان چک برگشتی دارند و برای داروخانه‌داران پرونده قضایی تشکیل شده و این وضعیت به کل زنجیره تامین دارو ضربه می‌زند.
سالی گذشت که نشان از روزگارانی سخت و پرحاشیه برای نظام سلامت کشور داشت. هر چند در روزهای پایانی سال اخباری مثبت منتشر شد، اما نمی توان به رفع کامل مشکلات این حوزه امیدوار بود. با توجه به شرایط فعلی و مشکلات متعدد موجود، ای‌بسا که باید در انتظار سالی سخت‌تر برای نظام سلامت کشور باشیم!
/انتهای پیام/
